De eeuw van bondskanselier b.d. Helmut Schmidt

Denken en handelen
De Duitse politicus Helmut Heinrich Waldemar Schmidt, die van 1974 tot 1982 Bundeskanzler van West-Duitsland (officieel Bundesrepublik Deutschland) was, wordt op dinsdag 23 december 90 jaar, en dat kan aan bijna geen televisiekijker in Duitsland voorbijgaan, aangezien het ene programma na het andere op verschillende zenders reeds aan hem is of nog wordt gewijd.
Zijn doortastendheid bezorgde hem de reputatie van een pragmaticus, die in tijden van uitzonderlijke moeilijkheden overeind bleef door het hoofd koel te houden, emoties naar het tweede plan te verschuiven en de leiding in handen te nemen, zelfs als hij daartoe niet direct was geroepen. Dat bleek echter zeer ten faveure van dland en lieden uit te pakken, zowel in de periode dat hij senator was van de stadstaat Hamburg en later in zijn functie van Bondskanselier toen de hete herfst van 1977 voor heel wat complicaties zorgde door de daden van de Rote Armee Fraktion en alle daaraan verbonden, directe gevolgen. Zijn bezonnen houding en bewust gekozen handelwijze hebben ervoor gezorgd dat de scherpste kantjes van het binnenlandse terrorisme — echter met in die tijd niet juist ingeschatte internationale connecties en vertakkingen — er eerst van af waren.

Interview
Het eerste publieke Duitse televisienet ARD/Das Erste zendt op deze negentigste verjaardag van Helmut Schmidt — tussen 21:45 en 22:45 uur — een interview uit met deze voormalige bondskanselier waarin historisch beeldmateriaal zal worden vertoond en eveneens bepaalde geluidsfragmenten een plaats hebben gekregen.
De tweede bijnaam die Schmidt op basis van zijn optreden heeft gekregen, is Schnauze, dat we in het Nederlands nauwelijks anders dan met Grootbek kunnen vertalen. Het ligt voor de hand dat voor vele, al dan niet kwalitatief aanvaardbare, humoristen en cabaretiers aanleiding geweest om hem te parodiëren. Waar dat vanzelfsprekend in uitvergroting van de feiten steeds weer heel goed gelukt, is in het WDR-programma Mitternachtsspitzen van Jürgen Becker. Daarin zorgt het onderdeel Loki und Smoky voor heel wathilariteit. Loki is de naam van de echtgenote van de voormalige kanselier; Smoky is een toespeling op het tot op de huidige dag excessieve roken van Helmut Schmidt.
In de film van Reinhold Beckmann en Christoph Weinert, getiteld Helmut Schmidt — Mein Jahrhundert, waarin de eerstgenoemde het interview met de nog altijd zelfbewuste en adequaat reagerende ex-kanselier houdt, wordt duidelijk dat deze in zulke intmoetingen nog altijd de touwtjes in handen heeft.

Terugblik
De titel van de film geeft aan dat hier sprake is van een terugblik op het leven van Helmut Schmidt, die als jongeman opgroeide in het interbellum en toentertijd de opkomst van de nazibeweging in alle geledingen van nabij heeft meegemaakt. Eén zeer opvallende uitspraak van deze markante politicus zal menigeen treffen die altijd weer heeft moeten horen dat het Duitse leger van anno toen tijdens de Tweede Wereldoorlog nawelijks enig kwaad heeft gedaan — en die bewering wordt door op zichzelf intelligente woordvoerders tot op de huidige dag volgehouden —, en wel dat Schmidt zeer persoonlijk de tijd in de Wehrmacht als veel erger en ingrijpender heeft ervaren dan het 'gedoe' van de nazi's.
Deze film zal op zaterdag 27 december op de regionale zender NDR (Drittes Programm) worden herhaald, tussen 12:45 uur en 13:45 uur.
____________
Afbeeldingen
1. Helmut Schmidt in het 'rampjaar' 1977.
2. Cabaretier Herbert Knebel als 'Smoky' in een uitermate geslaagde parodie op de voormalige Bondskanselier.
3. ARD-presentator Reinhold Beckmann, interviewt Helmut Schmidt in de onderhavige film.

Proces tegen Iraks ex-dicatator Saddam Hoessein

Monster in Showproces
De Frans-Duitse cultuurzender ARTE-televisie presenteert op vrijdag 31 oktober, 's avonds tussen 22:25 en 23:40 uur, een documentaire uit over het proces dat in 2006 werd gevoerd tegen Saddam Hoessein, de voormalige dictator van Irak.
Het betreft een Deense documentaire van Esteban Uyarra uit 2007 met een lengte van 71 minuten, die met stereofonisch geluid op het formaat 16:9 zal worden uitgezonden. De film laat vooral zien wat er tijdens het proces allemaal achter de coulissen gebeurde en hoe al die elementen ertoe hebben bijgedragen dat — zelfs onder de grootst mogelijke tegenstanders van dat walgelijke monster — steeds meer stemmen luid werden die zich hebben geschaard in de rijen van diegenen, die het gebeuren als een Showproces hebben gekwalificeerd.
Deze documentaire zal door Arte worden herhaald op donderdag 13 november, vanaf 09:55 uur.

De pers graag als waakhond, niet als schoothondje

The McCain-Palin Lies and the

Neil Armstrong Principle

Posted September 9, 2008 | 10:04 PM (EST)

Gebrek aan realiteitsbesef
Hoewel campagnestrategen van de Republikeinse presidentskandidaat in de Verenigde Staten, John McCain, niet zou mogen klagen over de wijze waarop de pers hem in al zijn handelingen op een positief heeft begeleid, en volgens sommigen is dat meer, beter en vaker dan enige andere kandidaat heeft mogen beleven — datzelfde geldt overigens voor diens zogeheten running mate Sarah Palin, die in de door deze partij wenselijk geachte Witte Huis-constellatie na het aftreden van de thans nog zittende, eveneens Republikeinse opperbevelhebber, vice-president onder McCain zal worden —, zijn zegslieden uit zijn kamp frontaal in de aanval gegaan jegens vertegenwoordigers van diezelfde Amerikaanse pers, die onlangs van leer zijn getrokken tegen, wat deze noemen: aperte leugens, die het duo verspreidt.
Die Sarah Palin is voor het verbieden van bepaalde boeken, wil dat het creationisme wordt onderwezen en meer, dubieuze tot en met erg kwalijke, vrijheidsbeperkende maatregelen. En die zijn, volgens Paul Begala — in een artikel in de Huffington Post van heden — aantoonbaar. Vandaar dat we dat artikel gaarne in uw belangstelling aanbevelen.
___________
Afbeeldingen: Beide uit de Huffington Post van heden.

Het manipulatieve spel van John MacCain versus de zittende president, die zichzelf als reformist ziet

John McCains steekspel
Dat de inmiddels alweer bijna acht jaren achtereen zittende nietsnut van een president — die er een geheel eigen concentratiekamp op na houdt — in het Witte Huis te Washington het toppunt is qua pijnlijke hersenloosheid en extremistisch kwalijk, oorlogsmisdadig gedrag, is al heel lang bekend, maar dat de tot kandidaat voor die functie te nomineren Republikein, John McCain, in dat land inmiddels in alle staten is om maar te proberen deze Bush uit zijn buurt te houden, neemt zulke vormen aan dat zelfs totale blinden en volkomen doven deze houding zouden moeten kunnen interpreteren als een uitzonderlijke vorm van — overigens terechte — afwijzing van diens persoon en de van fiasco via fiasco naar nog weer stuitender fiasco voortslepende monsterlijkheid gedurende twee ambtstermijnen.
Wie daarover meer wil lezen, raden we hier nadrukkelijk aan het artikel van Sidney Blumenthal te lezen dat heden is gepubliceerd op de site van de Huffington Post.

Abonneren
Op dat genoemde publiciteitsmedium kunt u zich gratis via internet abonneren en dat is aanbevelenswaardig aangezien er feiten en meningen in worden verkondigd, die we nauwelijksof helemaal niet elders zullen aantreffen. Zo heb ik nergens anders gelezen dan daar dat Barack Obama al beloften heeft gedaan over een voorkeursbehandeling bij aanstelling en ontslag van christenen — een zeer gevaarlijke en kwalijke optie. Maar goed, wie ziet nu niet dat die Braack Obama thans alleen maar een gelikte witte boordenman is, de helemaal geen zier geeft om iets anders dan het presidentschap en om niemand anders dan degenen, die voor hem kastanjes uit het vuur gaan halen.

Interessant medium
Die Huffington Post komt niet alleen met een dagelijkse uitgave, maar ook met tussentijdse aanvullingen die als breaking news of iets van dien aard fungeren. En het sterke journalistenteam dat dit realiseert, is voor Amerikaanse begrippen, in ieder geval gematigd, links georiënteerd. Nog niet zo lang geleden vertolkte de oprichtster, Arianna Huffington — voor veel lezers in Europa beter bekend als Arianna Stassinopoulos, auteur van onder meer een biografie over Maria Callas — in allerlei forums, discussieprogramma's en elders de stem van rechts, maar ze is min of meer bekeerd door het linkse kamp. Journalistieke onafhankelijkheid zorgt ervoor dat ze overigens niet alleen woelt en laat woelen in eventuele duistere zaakjes van de Republikeinen; Ook Obama en consorten kijgen er flink van langs. Van hem en zijn directe aanhang en volgelingen op machtsposities mag dan ook niets waarlijk positiefs of revolutionairs ten faveure van een duidelijk betere wereld worden verwacht.
____________
Afbeeldingen
1. John McCain, Republikeins kandidaat voor het presidentschap van de Verenigde Staten van Amerika.
2. Barack Obama, Democratisch kandidaat voor dezelfde functie.
3. Schrijfster en journaliste Arianna Huffington hoofd van de Huffington Post Foto uit 2003, genomen tijdens een campagne voor Boeken in plaats van Repen.

Hugo Camps spreekt met Willy Claes op Canvas

In de schijnwerpers
In de programmaserie Lichtpunt van het tweede Nederlandstalige Belgische televisienet Canvas wordt, ter afsluiting van de hele avond, op zondag 29 juni, tussen 23:15 en 00:15 uur in de nacht op maandag 30 juni, onder het motto Tijdgenoten, een gesprek uitgezonden tussen Hugo Camps en de voormalige, veel en vaak vooraanstaande, Belgische politicus Willy Claes (geboren 1938). Het onderhoud tussen de beide heren zal dan ook over de lange politieke carrière van deze openbare figuur gaan, die echter niet alleen in de nationale Belgische politiek op diverse fronten flink wat woordjes heeft meegesproken. Eerst als kamerlid, in de tijd van 1968-1972 en vervolgens als minister in diverse hoedanigheden. Acht keer heeft hij zo'n functie in een Belgisch kabinet vervuld, twee keer daarvan als vice-premier en drie keer als Minister van Economische Zaken. De andere portefeuilles die deze politicus in zijn prominente loopbaan als minister heeft beheerd, zijn Nationale Opvoeding, Onderwijs en als laatste Buitenlandse Zaken. Voorts is hij, na twee keer korte tijd als minister te hebben gefunctioneerd, partijvoorzitter van de Belgische Socialistische Partij geweest in de periode 1975-1977. Al deze functies heeft Willy Claes achtereenvolgens vervuld in een periode van bijna een kwart eeuw: tussen 1972 en 1994. Daarna is hij nog korte tijd secretaris-generaal van de Noord Atlantische Verdrags Organisatie geweest. Van die functie moest hij terugtreden toen bekend geworden was dat hij tijdens zijn landspolitieke loopbaan verstrikt geraakt was in een omkoopschandaal.
De laatste jaren heeft Willy Claes zich meer om persoonlijke zaken bekommerd, zoals het gezinsleven en zijn voorkeur voor muziek. Zo treedt hij op als begeleider aan de piano van de Vlaamse operazanger Koen Crucke. Net als zijn Engelse collega, thans wijlen, Edward Heath, heeft Willy Claes eveneens orkesten gedirigeerd.
____________
Afbeeldingen
1. De Belgische (thans ex-)politicus Willy Claes.
2. De gesprekspartner van velen op de Belgische zender Canvas: Hugo Camps.

Scorsese's biografische film over de veertiende Dalai Lama woensdagavond op Canvas (België 2)

De biografische speelfilm over het leven van de veertiende Dalai Lama, althans vanaf zijn vierde levensjaar, toen hij in 1937 werd gevonden als de nieuwe spirituele leider, wordt in prachtige beelden van Roger Deakins door Canvas, het tweede Belgische, Nederlandstalge televisienet, uitgezonden op woensdagavond tussen twintig voor negen en tien voor elf. De politieke elementen zijn onder meer de onrechtmatige bezetting door de Chinesen, in 1951 van Tibet en de daaruit voortvloeiende vlucht, acht jaar later van de Dalai Lama, die asiel kreeg in India.
Meer bijzonderheden over deze rolprent vindt u op onze zustersite Tempel der Filmkunst.

Amerikaans verkiezingscircus helder en adequaat verklaard door de Nederlander Frans Verhagen

De Amerikaanse verkiezingen uitgelegd
Met de voorverkiezingen ― die uiteindelijk, na vele tussenstappen, zullen moeten leiden tot de installatie van een nieuwe president van de Verenigde Staten ― momenteel in het dagelijkse vizier van de diverse publiciteitsmedia wordt weer eens duidelijk dat het belang ervan heel wat verder strekt dan alleen het werelddeel waar zich dat gebeuren afspeelt. Zo meldt Het Parool van heden dat Bill Richardson, de vierde op de ranglijst van de Democratische presidentskandidaten, vandaag bekend zal maken dat hij zich zal terugtrekken. De meeste Nederlanders zullen nog nooit van de man hebben gehoord, maar voor het geval ze meer over hem en zijn status willen weten, is het een goede zaak om het pas verschenen ABC van de Amerikaanse verkiezingen, door Frans Verhagen aan te schaffen. Die heeft alles wat ook maar op enigerlei wijze met dit thema te maken heeft op een relatief lange, in overzichtelijke hoofdstukken verdeelde, rij gezet, waarin hij een antwoord biedt op heel veel eventuele vragen, die mogelijk geïnteresseerden in onze contreien zouden kunnen stellen, behalve uiteraard die éne vraag, welke het meest brandend is: Wie wordt die volgende president?

Diverse serieuze kandidaten
Een adequaat antwoord kan daarop, althans in dit stadium niet worden gegeven, aangezien er nog zoveel kan gebeuren dat (opnieuw) voor een onverwachte wending kan zorgen, en waardoor elke redelijke analyse buitenspel wordt gezet. Immers, nog maar een paar dagen geleden zag het er relatief slecht uit voor Hillary Clinton, maar inmiddels heeft ze, na New Hampshire, felicitaties van haar hardste Democratische mededinger, Barack Obama, in ontvangst kunnen nemen. Dat laatste viel ook te lezen in de (werk)dagelijkse mail van Lenthe Kriq, waarin een bijzonder woord, of onalledaagse uitdrukking, extra aandacht krijgt en wordt verklaard met de etymologische oorsprong. Het begrip caucus was op donderdag 10 januari aan de orde en werd summier verklaard. Wie daarover echter meer wil weten, kan er twee hele pagina’s over lezen in Verhagens nieuwe boek.

Onmisbare gids
Dat 250 pagina’s tellende boek is overzichtelijk en vooral aangenaam leesbaar; het weet steeds de aandacht te boeien en wordt nergens saai, droog of oninteressant, ondanks de talrijke, in het kader van het thema onvermijdelijke, opsommingen. Die status is te danken aan de nuchterheid van de schrijver, die nu voor de tiende keer de Amerikaanse (voor)verkiezingen van nabij volgt, en dus aardig door de wol gekleurd mag worden verondersteld. En daarbij komt dat deze verkiezingsronde in Amerika de achtste is die hij als journalist verslaat. Hij moet dus zeer wel in staat zijn hoofd- en bijzaken te scheiden. Op het achterdeel van het boek wordt Frans Verhagen zelfs een “politiek junkie” genoemd, waarmee degenen die zijn boeken en artikelen lezen hopelijk hun voordeel kunnen doen.
Zestig procent van zijn nieuwste boek wordt ingenomen door het letterlijke ABC ― van Abortus tot Zipper problem ― waarin we alle begrippen, welke een directe link naar deze verkiezingen hebben, verklaard en wel, kunnen vinden met verwijzingen en nuttige associaties, die het soms bizarre verleden van onder meer tweeënveertig aan Bush jr. voorafgaande presidenten niet uit de weg gaan, en waarin en passent ook nog een paar honderd jaar VS-geschiedenis die in deze context van belang zou kunnen zijn, uit de doeken wordt gedaan.

De kunst van het relativeren
Voorafgaande aan het omvangrijke ABC vinden we, na een kort inleidend woord, een verhelderend essay, getiteld De beste wint nooit, maar het systeem is zo gek nog niet, waaruit de titel voor het gehele boek is gelicht. Sterk relativerend — met de vereiste journalistieke afstand, zou je ook kunnen zeggen — weet Frans Verhagen de vinger op diverse wonde plekken te leggen zonder daarbij alle eventuele interessante kindertjes met veel badwater in een oceaan van pijnlijke vooroordelen te laten ondergaan. Ook begrijpt deze Nederlander dat velen bij ons het maar een dwaze vertoning vinden, al die circusoptredens en dito gedragingen, welke toch maar door meerderjarigen de wereld in worden gezonden. Dat het daarbij niet altijd even volwassen toegaat, zal Frans Verhagen in een ruimere context hebben meegemaakt dan de momentopnamen, waarmee allen, die zo ver van de plaats der delicten verwijderd zijn, het moeten doen. Hij is immers degene, die er met de neus bovenop heeft gezeten — iets waarom menigeen hem zal benijden. Tegelijkertijd zullen er voldoende anderen zijn die een dergelijke beker vol Yanken-dwaasheid graag aan zich voorbij zullen laten gaan.
In het hoofdstuk De klas van 2008: een sterkte-zwakte analyse worden alle kandidaten kort en krachtig voorgesteld en hun zwakke plekken naar voren gehaald, evenals hun sterke punten. Overlappingen in die beide categorieën zijn daarbij geen zeldzaamheid.

Eventuele struikelblokken
Heel kort gaat Frans Verhagen in op het tijdschema van de thans lopende voorverkiezingen, en hij duidt die aan met het begrip hindernisbaan. In het kader van de uitzinnig vermoeiende hordenloop die zulke voorverkiezing zijn, valt een beter begrip dat tegelijkertijd de relativering binnen het gebeuren hoog houdt, nauweljks te bedenken. Dat het desondanks tevens een uitputtingsslag voor alle kandidaten zal worden, mag als voor de hand liggend, en daarom bekend, worden verondersteld.
Vervolgens laat Verhagen nog even alle 43 presidenten tot nu toe de revue passeren, met saillante, en soms — wie zal het verbazen, die inmiddels weet dat het zipper problem bij tijd en wijle 'zelfs' in de politiek een niet geringe rol speelt — pikante details.
Het laatste hoofdstuk van het nog tien maanden heel actief te koesteren boek, dat ook daarna nog steeds opnieuw als naslagwerk kan dienen — een betere aanbeveling kan ik even niet verzinnen —, somt alle presidentsverkiezingen vanaf 1788 op, noemt de partij in kwestie, het aantal kiesmannen en, als het van toepassing is, eveneens het aantal en het percentage van de behaalde stemmen.
De beste wint nooit is een aangenaam boek dat het gemakkelijk kan opnemen tegen zo menig politieke thriller die in een dikke duim is ontstaan, hetgeen maar weer eens bewijst dat de meeste verzinsels het moeten afleggen tegen de dagelijkse realiteit. Op een paar orthografische kleinigheden na — pijl in plaats van peil, alsmede inconsequent gespelde woorden — valt er op deze grote prestatie van Frans Verhagen niets aan te merken. Ook al kun je met hem verschillen van ening met betrekking tot de inhoud van zijn laatste zin, die gaat over de historische plek voor Bush junior.
___________

Frans Verhagen: De beste wint nooit — Het ABC van de Amerikaanse verkiezingen.
256 pag., paperback; Nieuw Amsterdam Uitgevers, Amsterdam, 2007.
ISBN 978 90 468 0260 1. Prijs € 12,95.
____________
Afbeeldingen
1. Voorplat van het actuele boek van Frans Verhagen.
2. Hillary Rodham Clinton (officieel portret): serieuze kandidate voor het presidentschap van de VS.
3. Barack Obama, Clintons meest nadrukkelijke uitdager binnen het eigen, Democratische kamp.
4. Rudolph Giuliani, voormalige (107de) burgemeester van New York, thans een serieuze Republikeins presidentskandidaat.
5. John McCain (officieel portret): de grootste uitdager van Hillary Clinton binnen het Republikeinse kamp.
6. Frans Verhagen, auteur van het actuele ABC. (Foto: Herman Wouters.)